SESSİZ ÇIĞLIK: İNTİHARIN PSİKOLOJİK İNCELEMESİ

Günümüz toplumlarında artan çeşitli toplumsal ve kişisel problemler bireylerin kişisel baş etme mekanizmalarını zayıflatmakta bu da karşımıza artan intihar oranları şeklinde çıkmaktadır.

İntihar üzerine literatürde birkaç tanım yapılmış olmakla birlikte bunlardan bazıları şöyledir:

*İntihar ciddi benlik zedelenmesi ve ölüme yol açabilecek düşünce ve hareketler olarak tanımlanabilir. (Maclean, 1990)

*İntihar, ölmek amacıyla planlı ve kasıtlı bir girişimde bulunmak olarak tanımlanmaktadır. Jobes, Berman ve Josselsen (1987) intiharda iki temel öge olduğunu belirtmektedir. Birincisi intiharın kişinin kendisine zarar verecek şekilde gerçekleşmesi, ikincisi ise kişinin intihar davranışının ardından ölme isteği olmasıdır.

Tanımlarda da görüleceği üzere intiharda temel dinamik ölmek maksadıyla bireyin kendisine zarar vermesidir. Birey girişim sonucunda hayatını kaybetmemişse bu intihar girişimi olarak adlandırılır.

İntiharın yedi farklı tipi bulunmaktadır:

1-      Psikoz veya Kişiliğin Bütünleşmemesi: Kişi, kendini öldürmesiyle ilgili işitsel halüsinasyonlar duyar.

2-      Kendine Yönelik Cinayet: Bu intihar tipinde bir başka kişiye karşı çok yoğun öfke vardır ve dışa vurulamaz birey de bu dışa vuramadığı öfkeyi kendisine yönlendirir.

3-      Gerçek ya da Hayali Terk Edilme İçin İntikam: Reddetmekle veya terk etmekle etrafını korkutan genç, intiharı bir güç göstergesi olarak kullanır.

4-      Şantaj ya da Kendi Çıkarına Kullanma: Kişi intiharı korkutma aracı olarak kullanır.

5-      Sevilen ya da Kaybedilen Nesnelere Yeniden Kavuşma: Bu intihar tipinde birey sevdiği bir yakınına tekrar kavuşma arzusu ile intihar eder.

6-      Affedilmez Günahların Telafisi: Suçluluk veya kötü duygularından kurtulmanın tek yolu olarak intihar görülür.

7-      Yardım İçin Ağlamak: Problemin altında yatan neden ne olursa olsun kişi bir problemi olduğunun farkındadır ve bu problemiyle başa çıkmak için intihar yolunu seçer.

İntihar konusunda toplum tarafından uydurulma ve dilden dile geçişle yaygınlaşmış bazı mitler bulunmaktadır şimdi onlardan bahsedeceğim:

-          Ergen intiharları azalmaktadır. (Ergen intiharları sürekli olarak artmaktadır.)

-İntihar eden kişi akıl hastasıdır. (Değildir.)
-Yalnızdır-ümitsizdir-çaresizdir. (Çare arar.)
-Ciddi düşünenler konuşmadan intihar ederler. (Aksine bununla ilgili konuşurlar.)
- Ani yapar, plan yapmazlar. (Biz psikolojik danışmanların kırmızı çizgisi.)
-Birden fazla denemezler. (İlk bir yıl önemli.)
-Deneyen ölmek istiyordur. (Acıdan kurtulmak ister.)
-Eşyalarını dağıtıp, etrafını düzenliyorsa iyiye işarettir. (Bir hoşçakal işareti olabilir.)
-İntihara meyilli olanlar yardım aramazlar. (İpuçlarını iyi okumak gerek.)
-Kafasına koymuşsa önlenemez. (İpuçları iyi okunursa önlenebilir.)
- Kalıtsaldır. (Kalıtsal ve çevresel)
- İntihar hakkında konuşmak kötüdür. (Konuşmamak kötüdür.)
- Toplumda kriz varken intihar artar. (Savaş yıllarında intihar azalır.)

Bu mitler aynı zamanda çok tehlikelidir. İntihara meyilli kişilere zamanında verilecek yardım ve destek hayat kurtarıcı olabilir.

‘’Fikirlerinin çürütülme riskini göze alamayanlar bilim oyununda saf tutamaz.’’ (Steven Gimbel)