EVRENİN YENİ FISILTISI: LANİAKEA
Hazırlayanlar: Nermin KILIÇ - Uğur Yiğit
KARATAŞ
İnsan var olduğundan bu yana
kendisini etkileyen iki unsuru anlamaya çalışıyordu: bir kendinden içeriyi bir
de kendinden dışarıyı.
Bilimde
aralıklarla sıçramalar olur. Yeni sıçramamızın ismi: Laniakea. İlginç bir isim
değil mi?
Laniakea
kelimesi Haiti dilinde ‘’Ölçülemeyen Cennet’’ anlamına gelir. Bu isim aynı
zamanda Pasifik Okyanusu’nun enginliğini yaşamak için göklerin bilgisini
kullanan Polinezya gezginlerini onurlandırmak için konuldu.
Birçok bilim insanı tarafından
üzerinde yaşadığımız yerküreye yönelik düşünceler ortaya atıldı ve argümanlar
üretildi. Bunların yanında astronomlar daha ileriye gitmekten, hala araştırılan
ve cevabı herkes tarafından merak edilen bu soruya cevap aramaktan vazgeçmedi:
‘Dünya’nın evrendeki yeri neresidir?’
Bu soru ilk sorulduğunda alınan
cevapları şüphesiz biliyorsunuz: Dünya evrenin merkezindedir. Kopernik’ten bu
yana Dünya’nın evrenin merkezinde olduğu görüşünün doğru olmadığını öğrendik ki
kendi Samanyolu Galaksi’mizin hatta kendi Başak süper kümemizin merkezinde bile
değiliz. Bizim yıldızımızla beraber 200 milyar yıldızın daha oluşturduğu yapıya
astronomlar “Samanyolu Galaksisi” adını veriyor.
Gökadalar
kümeler halinde yapılanmışlardır ve lif benzeri yapılar boyunca toplanırlar ve
aralarında boşluklar olarak adlandırılan geniş bölgeler yoktur. Üstkümeler,
bilinen Evren'deki en büyük yapılar arasındadır. Bu yapılar, yüzlerce gökada
içeren devasa kümelerden, kendi yerel grubumuz gibi, hepsi bir filament ağında
birbirine bağlanmış gruplardan oluşur. Bu yapıların birbirine bağlı olmasına
rağmen, sınırları kesin olarak tanımlanmamıştır.
2014 yılında bir
grup astronom, merkeze akan bu galaksilerin dikey hızlarından yararlanarak ve
Ulusal Bilim Vakfı'nın Green Bank Teleskobunu (GBT) kullanarak bizim küçük mavi
gezegenimizin de içinde bulunduğu bir süper küme keşfetti. Laniakea Üstkümesi
olarak adlandırılan bu yeni yapı, 500 milyon ışıkyılı çaplıdır ve 100.000
gökadaya yayılmış yüz trilyon Güneş'in kütlesini içerir.
Araştırmayı
yapan ekipten R. Brent Tully’e göre: ‘’ Sonunda evimiz diyebileceğimiz gökada
kümelerinin sınırlarını tanımlayabildik. Aslında bu, yaşadığınız ülkenin, başka
ülkelerle sınıra sahip çok daha büyük bir ülkenin bir parçası olduğunu
anlamaktan farklı değil.’’
Kaynakça
Tully, R. B., Courtois, H., Hoffman, Y.,
& Pomarède, D. (2014). The Laniakea supercluster of galaxies. Nature, 513(7516),
71.
Erişim Tarihi:
15 Mayıs 2018
Erişim Tarihi:
15 Mayıs 2018
Erişim Tarihi:
15 Mayıs 2018
Erişim Tarihi:
15 Mayıs 2018
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder